Tarihe Kısa Bir Yolculuk

Evrim
Çevre şartları bazı zamanlarda bize kendimizde değişiklikler yapmaya zorluyor. Yaşamını devam ettirebilmek için çevre koşullarına uyum sağlamak için gerçekleşen bu değişimler bilim tarafından evrim olarak nitelendirilir. Evrimin günümüzde yapılan arkeolojik çalışmalarda gün yüzüne çıkıyor. Keşfedilen fosiller ve tarih öncesi kalıntılar nazik bir şekilde gün yüzüne çıkarılmış ve birçoğu sergilenmiştir. Biz bilim severlerde bu tarz müzelere giderek ya da onları araştırarak tarihte neler olduğundan haberdar olabiliriz. Bugünkü yayınımda da tarihe dair bizi bir zaman tüneline sokarak sergilediği eserler ve tarihsel ayrımı sayesinde bizi bilgilendiren bir müzeden sizlere de bahsetmek isterim. ‘Houston Doğa Tarihi ve Bilim Müzesi’. Bu müze ABD de yer almakta ve bize evrimi basamak basamak göstermekte. Bu müze precambrian dönemden başlayıp insanın son haline kadar geçen dönemleri bize güzel eserler sunarak gösteriyor.

File:Proterozoic Stromatolites.jpg - Wikimedia Commons

Precambrian dönem büyük cambrian patlamasından önceki dönemi bize göstermekte. Bu dönemde yaşayan canlılar daha çok basit yapılı ve küçük canlılardır. Bu canlıların birikimiyle oluşan şekillerden biz onları inceleyebildik. Dairesel, dalgalı ya da bazıları da demir oksitlenmesi yaparak bant şeklinde kalıntılar bırakmıştır.
Cambrian dönemde karşımıza çok karmaşık yapılı canlılar çıkmaya başlıyor. Bu dönemde yaşayan canlılardan en çok karşımıza çıkan ‘Trilobit’ler çok sert kabuğa sahip olduğu için evrimin her basamağında bir fosil bırakmıştır. Fosillerde tarih ilerledikçe trilobitlerin bazılarında dikensi çıkıntılar ortaya çıkmış, ilerleyen zamanlarda ağız yapısı ve göz yapısında gelişmeler görülmüştür. Çevre şartlarına uyum sağlamış ve yaşamlarını o şekilde devam ettirmeye çalışmışlardır.
Balık çağı da diyebileceğimiz ‘Devonian’ dönemde balıkların çok büyük ve karmaşık yapıda olduğunu görürüz. Bu çağdan günümüze kadar evrimleşerekte olsa gelen bir balık türü vardır. Bu tür büyük yapısıyla dikkat çeken ‘Sölekantlar’ dır. Bu dönemden sonra artık demiz canlılarının yapıları değişmeye başlar.

Balıkların dönemi olur da bitkilerin dönemi olmaz mı? Tabi ki de olur. Carboniliferous dönemi kara bitkilerinin geliştiği ve petrolün ilk bulunduğu dönemdir. Bu dönemden bitkiler bize çok güzel kalıntılar bırakmıştır.

Bitkiler gibi diğer canlılarda bize birçok iz bıraktı. Bu izler ya bir kemik ya bir kabuk ya da bir ayak iziydi. Kimi canlılar bu izlerden birkaç tane bırakırken kimileri sadece birini bıraktı. Kemikler her zaman bizim için daha somut kanıt olup o canlının neye benzediğini bize gösteren en önemli izlerden biri olsa da ayak izleri de bir o kadar önemlidir. Canlının bıraktığı ayak izleriyle hareketini nasıl gerçekleştirdiğini, ağırlığını hatta neyle beslendiğini bile anlayabiliyoruz. Bu şekilde o canlıya dair birçok bilgiyi elde ederek o canlıyı tanımlayabiliyoruz.

Bu izlerden dikkati çeken her zaman dinozorlar olmuştu. Dinozor türünün yok olmasından yaklaşık 65 milyon yıl geçmiş olsa da hala görkemli fosilleriyle dikkatimizi çekiyor. Dinozorlarla birlikte birçok tür yok olmuş olsa da memeliler saklanarak yaşamlarına devam etmeyi başarmış, bazı türlerde evrimleşmiş ve türlerini şimdiki zamana kadar getirmiştir.

Birçok canlının evriminden bahsettikten sonra gelelim insanların evrimine. İnsan ırkının tarih öncesine dayanan ve yakın zamana kadar geçen sürede keşfedilen birçok akrabası vardır. Hatta bu akrabalardan biri de Ankara da bulunmuştur. Bu evrim ağacında primatlar, goriller ve şempanzeler kök kısmını oluştururken insan(homo) dalının oluşması yaklaşık 2-2,5 milyon yıl önce olmuştur. Homo cinside kendi içerisinde seneler geçtikçe evrimleşerek en sonunda homo sapiens sapiens yani şu anki insanın halini (modern insan) almış oluyor.

Doğa bize zorluklarını gösterdikçe bizde değişmeli ve gelişmeliyiz.

Yukarıdaki yayınımı yapmak için kullandığım bilgi içeriğini sizinle de paylaşmak isterim;

Bilime Doğru

Bu Blogda Ara